Berglepra en TBC

Berglepra of leishmaniasis

Berglepra of leishmaniasis wordt veroorzaakt door een bloedparasiet, de leishmania. Deze parasiet bevindt zich meestal in het bloed van kleine zoogdieren zoals vossen, knaagdieren en soms zelfs honden. Via de zandvlo komt de parasiet bij de mens terecht.

De besmetting
Een zandvlo is eigenlijk een klein vliegje van 2 tot 3 millimeter groot. Het leeft in schaduwrijke plekken aan rivieren en in het woud. De slachtoffers wonen meestal in verafgelegen gebieden. Zandvlooien bijten vooral bij valavond en dragen zo de parasiet aan de mens over. Zo kan een besmetting al plaatsvinden tijdens het wassen van kledij in een rivier op schaduwrijke plaatsen.
 

De soorten
Er zijn verschillende soorten leishmania-parasieten die elk leiden tot een andere variant van berglepra:

  • Cutane of huidleishmaniasis. Deze variant geeft chronische zweren op de plaats van de vlooienbeet en laat littekens na.
  • Muco-cutane leishmaniasis. Bij deze variant zijn niet alleen de huid, maar ook de neus en keel aangetast. Vaak is dit een ontaarding van een slecht of niet behandelde huidleishmaniasis.
  • Viscerale leishmaniasis of Kala Azar. De meest dodelijke vorm. Binnen de 2 jaar sterft 90% van de niet-behandelde patiënten.
  • Atypische leishmaniasis. Deze vorm geeft vooral knobbels in het gelaat. Dit kan maanden tot jaren aanhouden. Er blijven geen littekens over.

De gevolgen
De gevolgen van de besmetting zijn afhankelijk van het soort berglepra. Van knobbels in het gelaat over chronische zweren tot bloedarmoede met de dood tot gevolg.

 

TBC

De besmetting

Besmetting gebeurt meestal door inademing van de bacillen die de tbc-patiënt ophoest. Een onschuldig contact met de bacterie leidt niet automatisch tot de ziekte. De infectie zal zich vooral via de bloedwegen verspreiden in een lichaam met weinig weerstand of wanneer het aantal ziektekiemen bijzonder groot is.

 

Infectie vs. ziekte
Er is dus een groot verschil tussen tbc-infectie en tbc-ziekte.

  • Infectie. Eén derde van de wereldbevolking is besmet met tbc. Dat is voor het leven. In een gezond lichaam ontwikkelt de ziektekiem zich maar matig en blijft de infectie beperkt tot een bijna onopgemerkte vorm.
  • Ziekte. Bij 10% van de geïnfecteerde personen breekt de ziekte wél uit. Dat gebeurt maanden of jaren na de besmetting. Zonder behandeling sterft één op twee.

De gevolgen

Bij onbehandelde tbc- patiënten teert het longweefsel weg. De kans op overleven is dan slechts 50%. Er sterven dan ook jaarlijks wereldwijd 1,5 miljoen mensen aan deze ziekte.